Spis treści
Wydaje się, że nie ma nic prostszego niż utrzymanie w odpowiedniej kondycji trawnika. W żadnym razie bujna, zielona trawa nie kojarzy się z trudną i wymagającą roślinnością. Wbrew pozorom jednak wystarczy nieodpowiednie nawodnienie, a Twoja zielona oaza wokół domu stanie się wysuszonym klepiskiem. Jak temu przeciwdziałać? Jak zadbać o optymalne nawodnienie, które nie zrujnuje zarówno trawy jak i portfela? Podpowiadamy, jak samodzielnie, bez trudności zaplanować oraz zainstalować system nawadniania trawnika wokół domu.
Trawa do prawidłowego rozwoju potrzebuje odpowiedniej dawki wody. Jej ilość powinieneś dostosować do nasłonecznienia, rodzaju gleby, warunków pogodowych oraz pory roku. W klimacie umiarkowanym, takim jak nasz, jest to zazwyczaj około 5 litrów na m² (w przypadku gleb przepuszczalnych) lub 3 litry na m² (w przypadku podłoża gliniastego).
Jaka częstotliwość nawadniania będzie odpowiednia? Trawnik najlepiej podlewać regularnie i obficie. Optymalnie będzie 2 razy w tygodniu, a nawet 3 jeśli występują upały. Woda musi przedostać się do systemu korzeniowego, który wrasta na głębokość 10-15 cm. Tak jak nie wolno Ci doprowadzić do przesuszenia, tak również chroń murawę przed przelaniem, gdyż może to powodować rozwój pleśni oraz grzybów.
Wiesz już, ile wody potrzebuje trawa, jak często podlewać, czas odpowiedzieć na pytanie kiedy? W tym przypadku kluczową rolę odgrywa oddziaływanie słońca. W południe promienie najintensywniej dotykają powierzchni ziemi, co powoduje że parowanie jest najwyższe. Nawadnianie trawnika o tej porze pociąga za sobą dwa negatywne skutki. Po pierwsze marnotrawstwo wody (która błyskawicznie odparowuje), po drugie poparzenie trawy (krople niczym soczewka skupiają promienie i następuje przegrzanie źdźbła). Wieczorem natomiast nadmiar wilgoci nie odparowuje w ogóle, co powoduje rozwój grzybów, pleśni i mchu.
Najlepszą porą dnia na podlewanie są godziny poranne. Panują wówczas niższe temperatury, parowanie jest niewielkie, a nadmiar wody zostaje osuszony przez wschodzące słońce.
Zalety systemu nawadniania trawnika
Optymalne podlewanie trawnika wokół domu wiąże się z wydatkami oraz sporym obowiązkiem. Można zastosować tradycyjną metodę, podlewając wężem ogrodowym, natomiast jest to dosyć czasochłonny proces, nie zawsze również odpowiedni i zdecydowanie drogi.
Jak wygospodarować czas na odpoczynek na bujnej, zielonej trawie ciesząc się z oszczędności, które możesz zgromadzić odpowiednio gospodarując wodą do podlewania? Zainstaluj system nawadniania trawnika.
Składa się z połączonych ze sobą rur LDPE za pomocą specjalnych złączek oraz zraszaczy wynurzalnych, które rozpylają wodę pod odpowiednim ciśnieniem, na konkretną odległość. Całość jest rozprowadzona pod powierzchnią ziemi i podłączona do źródła wody. Być może brzmi enigmatycznie, ale krok po kroku przeprowadzimy Cię przez proces montażu. Będziesz w stanie samodzielnie zastosować system nawadniania trawnika w swoim ogrodzie.
Taki sposób podlewania cieszy się wieloma zaletami. Przede wszystkim jest niezwykle ekologiczny. Pozwala zaoszczędzić aż 70% wody! Biorąc pod uwagę obecne deficyty oraz często występujące susze, jest to istotna sprawa.
W konsekwencji jesteś w stanie sporo zaoszczędzić finansowo. Jeżeli podlewasz trawnik wodą z wodociągów, wiesz, jak drogocenna jest każda kropla. Dlatego zminimalizowanie zużycia jej, znacznie poprawi kondycję Twojego portfela.
System nawadniania trawnika rozprowadza wilgoć równomiernie oraz w odpowiedniej ilości. Dzięki temu Twój ogród z pewnością będzie najpiękniejszy na osiedlu i to znacznie dłużej niż sąsiadów!
Nawadnianie systemowe jest praktyczne. Węże oraz zraszacze schowane pod ziemią nie stanowią żadnej bariery. Nie musisz się obawiać, że ktoś się potknie o wystające elementy. Poza tym nie utrudniają pielęgnacji trawnika. Swobodnie przejedziesz kosiarką.
Zdecydowanie ważną zaletą systemu nawadniania jest oszczędność czasu. Całość uruchamiana jest automatycznie, zatem nie musisz poświęcać kilkudziesięciu minut, by ręcznie podlać trawę. Możesz śmiało ten czas przeznaczyć na odpoczynek.
Od czego zacząć konstruowanie systemu nawadniania trawnika?
Na początek trochę teorii
Wiele osób zapomina o tym kroku i od razu przechodzi do planowania rozmieszczenia zraszaczy w swoim ogrodzie. To duży błąd, ponieważ bez odpowiedniej wiedzy o parametrach źródła wody, cały system może nie funkcjonować poprawnie, a w najgorszym przypadku może nie działać wcale.
Po pierwsze musisz się dowiedzieć, jaka jest wydajność kranu, czyli jak dużo wody otrzymasz w określonym czasie. Aby to sprawdzić, trzeba wykonać prosty eksperyment. Przygotuj wiadro najlepiej o pojemności 10l (ułatwi to późniejsze obliczenia) i stoper, a następnie przekonaj się, ile czasu potrzeba by pojemnik się napełnił.
Kiedy już uzyskałeś wynik, do określenia natężenia przepływu wystarczy niezbyt trudne przeliczenie: pojemność/czas napełnienia*3,6. W obliczeniach wykorzystaj dane zachowując jednostki: pojemność – litry, czas – sekundy, a końcowy wynik otrzymasz m³/h.
Dlaczego to takie istotne? Parametr ten pozwoli dostosować projekt do możliwości źródła wody. Każdy ze zraszaczy ma określony przepływ (można to sprawdzić w opisach technicznych produktów). Należy przestrzegać zasady, że suma przepływów w urządzeniach nie może być wyższa od natężenia przepływu ze źródła, a najlepiej przyjąć margines błędu 0,5 m³/h.
W przypadku, gdy liczba ta przekracza możliwości kranu, należy system podzielić na sekcje, które pozwolą na nawadnianie poszczególnych obszarów ogrodu w różnym czasie.
Drugą istotną wartością jest ciśnienie. Za małe prawdopodobnie sprawi, że część nawadniająca w zraszaczu w ogólnie nie będzie się podnosić, z drugiej strony za duże może prowadzić do awarii systemu. Dodatkowo ciśnienie wpływa też na promień zraszania czy wielkość kropel.
A jak je sprawdzić? Tutaj sprawa jest nieco prostsza. Wystarczy zamontować manometr (do kupienia w sklepach hydraulicznych) na kran i odkręcić wodę. Aby wynik był poprawny, należy na czas pomiaru zakręcić wszystkie pozostałe zawory. Ciśnienie może zmieniać się z porą dnia, dlatego najlepiej jest sprawdzić je wtedy, kiedy planujemy podlewać trawnik.
Jeśli masz zamiar do nawadniania wykorzystać inne źródło wody niż kran, może się okazać, że potrzebna będzie pompa oraz specjalne filtry. Woda ze studni czy deszczówka nie będzie miała odpowiedniego ciśnienia, a dodatkowo może być zanieczyszczona, co z pewnością spowoduje częste zatykanie się systemu, dlatego lepiej zainteresować się tymi akcesoriami wcześniej.
Plan stref zraszania
Zanim zaczniesz kopać rowki oraz ciąć rurę, weź do ręki ołówek, cyrkiel i kartkę. Na dobry początek musisz narysować swój ogród, uwzględniając położenie domu, tarasu a także innych elementów występujących na trawniku. W rezultacie będziesz wiedział jaki obszar pozostaje do nawodnienia.
Rury zasilające będą znajdowały się pod powierzchnią ziemi. Jeśli umieścisz je na głębokości 30 cm pod trawnikiem, nie ulegną one zniszczeniu zimą. Przy instalowaniu systemu w miejscu, gdzie trawa już rośnie, pamiętaj by darń odłożyć na bok, a przy zakopywaniu całości ułożyć ją na wierzchu. W rezultacie nie zniszczysz ogrodu, a po kilku podlewaniach miejsca, które przekopywałeś będą niewidoczne.
Teraz możesz przystąpić do rozmieszczania na planie zraszaczy oraz trasy przebiegu rur zasilających. Podlewany obszar przez zraszacze wynurzalne ma zazwyczaj kształt koła lub jego wycinka. Dlatego wyznaczając zasięg przyda Ci się cyrkiel.
Zraszacze statyczne umieść w narożnikach – wypukłych (np. róg domu lub tarasu) oraz wklęsłych (narożniki ogrodzenia). Możesz przyjąć, że promień zraszania wynosi 5 m. Zraszacze rotacyjne powinny się znaleźć w centrum trawnika, gdyż dystrybuują one wodę we wszystkich kierunkach (kąt zraszania 360º). Promień ma około 10 m. Wokół każdego z nich zakreśl koło. Okręgi powinny nieznacznie na siebie nachodzić, tak aby żaden fragment trawnika nie pozostawał suchy.
Jeżeli Twój ogród zajmuje więcej niż 500 m² powierzchni, system nawadniania trawnika musisz podzielić na sekcje. W każdej z nich powinno się znaleźć 3 do 5 zraszaczy. W konsekwencji będziesz mógł uruchamiać różne obszary do nawodnienia oraz pozwoli to na rozłożenie podlewania na różne pory dnia.
Wykop rowki i rozłóż rury doprowadzające
Teraz najbardziej pracochłonny etap prac. Rury zasilające system nawadniania trawnika rozprowadź zgodnie ze sporządzonym planem lokalizacji do wszystkich zraszaczy. Średnia głębokość wykopów to ok. 30 cm. Aby rowki były poprowadzone równo, rozciągnij sznurek lub cienką, sizalową linkę między punktami wyprowadzenia urządzeń.
W miejscu, gdzie zamontujesz zraszacze, wykop powinien być nieco głębszy. Na dno wsyp żwir, który będzie pełnił rolę drenażu. Ułatwi również regulowanie głębokości umieszczenia zraszacza.
Wzdłuż wykopów rozkładamy rurę doprowadzającą LDPE. Najlepiej zastosować taką o przekroju 25 mm. Pamiętaj, że im większa średnica węża, tym ciśnienie przepływającej wody będzie wyższe. W zależności od projektu, rozgałęziamy rury za pomocą trójników. Najlepiej wybrać takie z systemem skręcania, gdyż są łatwe w montażu, a poza tym w pełni szczelne. Przetnij rurę w wybranym miejscu, włóż do otworów, a następnie mocno skręć zakrętki.
Przed podłączeniem zraszaczy instalację należy przepłukać. Zaślepiamy korkami pośrednie rozgałęzienia, oprócz końcowego. To pozwoli sprawdzić, czy system nawadniania trawnika nie przecieka, wszelkie złączki zostały zamocowane prawidłowo.
Ostatecznie zamontuj wszystkie urządzenia zraszające oraz umieść całość w wykopie. Uruchom wodę, aby ocenić, czy wszystkie elementy działają jak należy, zanim przysypiesz je ziemią. Na tym etapie jeszcze możesz ewentualnie skorygować plan – dodać kolejny element, jeżeli okaże się, że nawadnianie nie obejmuje całego trawnika.
Osadzenie zraszaczy wynurzalnych
Podstawowym elementem systemu nawadniającego trawnik są zraszacze wynurzalne. Ze względu na charakter pracy, można je podzielić na statyczne i rotacyjne (obrotowe). Jeden i drugi montuje się tak samo – wybierasz miejsce i akcesorium przyłączeniowe. Zazwyczaj zasilane są od dołu, dlatego bezpośrednio instalujesz je na rurze doprowadzającej. Jako że system mocowania jest skręcalny, nie potrzebujesz dodatkowych narzędzi by zainstalować zraszacze.
Przed zasypaniem rowków jeszcze raz sprawdź cały system oraz jego działanie. Zraszacze wynurzalne będą pojawiać się nad powierzchnią trawnika tylko w momencie podlewania. Kiedy system będzie wyłączony, elementy nawadniające pozostaną w ziemi.
Bardzo istotną sprawą jest, abyś po zakończeniu sezonu opróżnił rury z wody. Wystarczy przedmuchać go sprężonym powietrzem. Wówczas całość nie ulegnie zniszczeniu, nawet gdy temperatura spadnie poniżej zera.
Elementy systemu nawadniającego trawnik
Zanim przystąpisz do montażu swojego systemu nawadniającego, zadbaj o odpowiednie akcesoria. Ich liczba będzie zależeć od wielkości ogrodu, ale też od jego kształtu i przeszkód, które się na nim znajdują. Prościej mówiąc im bardziej skomplikowana przestrzeń, tym więcej elementów zestawu będzie potrzebnych.
Rura doprowadzająca wodę LDPE 25 mm
Do przydomowego trawnika najbardziej odpowiednia będzie rura o średnicy 25 mm. Wykonana z tworzywa LDPE jest wytrzymała na warunki atmosferyczne oraz ciśnienie wody, która przez nią przepływa. Na długość potrzebnej rury wpływa liczba zraszaczy, ale też umiejscowienie kranu, z którego pobierana będzie woda. Dla niezbyt skomplikowanego ogrodu o powierzchni nie większej niż 500 m² będzie to około 50-70 m. Rura dostarczana jest zazwyczaj w jednym kawałku, dlatego przed montażem należy ją rozwinąć ze szpuli i podzielić na wymagane odcinki.
Zraszacze wynurzalne
Liczba zraszaczy zależna jest, podobnie jak w przypadku rury, od wielkości, kształtu i skomplikowania ogrodu, ale także od odpowiedniego ich rozmieszczenia. W niektórych zraszaczach rotacyjnych można wybrać strefę nawadniania, dzięki czemu wykorzystując tylko jeden rodzaj podlejesz zarówno obszar na środku działki, ale także w jej narożnikach czy przy budynku bez konieczności wylewania niepotrzebnie wody na ścianę. W takich zraszaczach w łatwy sposób ustawisz wielkość promienia strefy podlewania oraz jej zakres w stopniach.
Aby optymalnie zaprojektować nawadnianie trawnika w ogrodzie, kieruj się zasadami:
- zraszacze pracujące w sektorach 90º w narożnikach działki;
- zraszacze pracujące w sektorach 180º wzdłuż boków działki;
- pracujące w sektorach 270º umieścić w narożnikach przy domu lub tarasie;
- na pozostałej powierzchni – centralnie zraszacze pracujące w sektorach 360º
Dla prostej niedużej działki wystarczą nawet 3 do 5 zraszaczy. Średni promień obszaru nawadniania to około 7,5 m, czyli jeden zraszacz wykonujący pełen obrót jest w stanie nawodnić nawet 100-200 m². Pamiętaj, że większy ogród do prawidłowej pracy systemu będzie wymagał podziału na strefy, najlepiej po 5 zraszaczy.
Trójniki
Trójniki są potrzebne do montażu zraszaczy oraz połączenia ich z rurami doprowadzającymi, dlatego należy zakupić ich tyle samo, co elementów nawadniających. Najlepiej wybrać takie ze skręcanym systemem zamykania. Po pierwsze jest łatwy w instalacji, nie potrzebujesz żadnych specjalistycznych narzędzi. Po drugie taki rodzaj zamknięcia daje gwarancję szczelności.
Korki
Korek służy do zamykania oraz przepłukiwania systemu nawadniającego trawnik. Musisz go zamontować na końcu linii, tak by woda nie uciekała poza system, z tego względu ich liczba jest uzależniona od indywidualnego projektu. Najlepiej sprawdzą się te z systemem zakręcania. Pamiętaj by dobrać średnicę do przekroju węża LDPE.
Kolanko
Jeżeli potrzebujesz zmienić kierunek rury doprowadzającej wodę do zraszaczy, powinieneś użyć kolanka. Podobnie jak w przypadku korków, ile będziesz ich potrzebował, zależy od projektu. Natomiast, aby instalacja mogła pełnić swoją rolę przez wiele sezonów, lepiej wybrać takie wykonane z wytrzymałego tworzywa.
Optymalne nawodnienie trawnika
System nawadniania trawnika, który opiera się na działaniu zraszaczy wynurzalnych to skuteczny i niezwykle ekonomiczny sposób na podlewanie. Wystarczy, że poświęcisz jeden dzień na jego instalację, a przez cały sezon – od wczesnej wiosny, aż do późnej jesieni – będziesz cieszyć się bujną, zieloną trawą.
Co jest ogromnym plusem systemu – nie potrzebujesz specjalistycznej wiedzy by samodzielnie zadbać o swój ogród. Ponadto możesz go zamontować na już istniejącym trawniku. Doskonały sposób na soczystą zieleń w ogrodzie.
